Ymarferwyr seicoleg

Ar adeg eu cofrestru, rhaid bod ymarferwyr seicoleg yn gallu:

• 1. ymarfer yn ddiogel ac yn effeithiol o fewn cwmpas eu hymarfer

  
  1.1 gwybod lle mae terfynau eu hymarfer a phryd i geisio cyngor neu gyfeirio at weithiwr proffesiynol neu wasanaeth arall

  1.2 cydnabod yr angen i reoli eu llwyth gwaith a’u hadnoddau eu hunain yn ddiogel ac yn effeithiol, gan gynnwys rheoli’r baich emosiynol sydd ynghlwm â gweithio mewn amgylchedd lle mae pwysau

  1.3 cadw eu sgiliau a'u gwybodaeth yn gyfredol a deall pwysigrwydd datblygiad proffesiynol parhaus trwy gydol eu gyrfa

   

• 2. ymarfer o fewn terfynau cyfreithiol a moesegol eu proffesiwn

  
  2.1 cynnal safonau uchel o ran ymddygiad personol a phroffesiynol

  2.2 hyrwyddo a diogelu buddiannau defnyddwyr y gwasanaeth bob amser

  2.3 deall pwysigrwydd diogelu drwy edrych yn rhagweithiol am arwyddion o gam-drin, gan ddangos dealltwriaeth o brosesau diogelu perthnasol ac ymwneud â’r prosesau hynny ble bo angen

  2.4 deall beth mae Cyngor y Proffesiynau Iechyd a Gofal yn ei wneud yn ofynnol iddynt ei wneud, gan gynnwys, ond heb fod yn gyfyngedig i, safonau ymddygiad, perfformiad a moeseg

  2.5 deall a chynnal hawliau, urddas, gwerthoedd ac ymreolaeth defnyddwyr y gwasanaeth, gan gynnwys eu rôl yn y broses asesu, diagnosio, trin a/neu therapi

  2.6 cydnabod y dylai perthnasoedd â defnyddwyr y gwasanaeth, gofalwyr ac eraill fod yn seiliedig ar barch ac ymddiriedaeth gan y naill ochr a’r llall tuag at ei gilydd, gan gynnal safonau uchel o ofal ym mhob amgylchiad

  2.7 deall pwysigrwydd, a gallu sicrhau cydsyniad dilys, sy’n wirfoddol ac ar sail gwybodaeth, yn rhoi ystyriaeth briodol i alluedd, yn gymesur i’r amgylchiadau ac wedi’i gofnodi’n briodol

  2.8 deall pwysigrwydd galluedd yng nghyd-destun darparu gofal a thriniaeth

  2.9 deall cwmpas dyletswydd gofal proffesiynol, ac arfer y ddyletswydd honno

  2.10 deall deddfwriaeth, polisïau a chanllawiau sy’n berthnasol i’w proffesiwn a chwmpas eu hymarfer a’u rhoi ar waith

  2.11 cydnabod yr anghydbwysedd grym sy’n deillio o fod yn weithiwr gofal iechyd proffesiynol, a sicrhau nad ydynt yn camddefnyddio hynny er mantais bersonol

  2.12 deall y materion moesegol a chyfreithiol cymhleth sy'n gysylltiedig ag unrhyw berthynas ddeuol a’r effaith y gallai’r rhain ei chael ar ddefnyddwyr y gwasanaeth

  2.13 adnabod ffiniau priodol a deall deinameg perthnasoedd grym

  2.14 deall y cyd-destun o ran trefniadaeth ar gyfer eu hymarfer fel ymarferydd seicoleg

   

• 3. gofalu am eu hiechyd a’u lles, gan geisio cefnogaeth briodol pan fo angen

  
  3.1 adnabod gorbryder a straen ynddynt hwy eu hunain a chydnabod yr effaith bosib ar eu hymarfer

  3.2 deall pwysigrwydd eu hiechyd meddwl a’u hiechyd corfforol eu hunain a strategaethau lles o safbwynt cynnal cymhwyster i ymarfer

  3.3 deall sut i gymryd camau gweithredu priodol pe gallai eu hiechyd effeithio ar eu gallu i ymarfer yn ddiogel ac yn effeithiol, gan gynnwys ceisio cymorth a chefnogaeth pan fo angen

  3.4 datblygu a mabwysiadu strategaethau eglur ar gyfer hunan-ofal corfforol a meddyliol a hunan-ymwybyddiaeth, er mwyn cynnal safon uchel o ran effeithiolrwydd proffesiynol ac amgylchedd gweithio diogel.

  3.5 rheoli effeithiau corfforol, seicolegol ac emosiynol eu hymarfer

   

• 4. ymarfer fel gweithiwr proffesiynol ymreolus, gan ddefnyddio eu crebwyll proffesiynol eu hunain

  
  4.1 cydnabod eu bod yn gyfrifol yn bersonol am eu penderfyniadau a’u gweithredoedd, ac yn gallu eu cyfiawnhau

  4.2 defnyddio eu sgiliau, gwybodaeth a phrofiad, a’r wybodaeth sydd ar gael iddynt, i wneud penderfyniadau ar sail gwybodaeth a/neu gymryd camau gweithredu ble bo angen

  4.3 gwneud penderfyniadau rhesymegol i gychwyn, parhau, addasu neu roi’r gorau i driniaeth, neu ynglŷn â defnyddio technegau neu ddulliau gweithredu, a chofnodi’r penderfyniadau a’r rhesymeg yn briodol

  4.4 gwneud a derbyn atgyfeiriadau priodol, lle bo angen

  4.5 defnyddio’r gallu i wneud eu penderfyniadau e hunain

  4.6 dangos ymagwedd resymegol a systematig tuag at ddatrys problemau

  4.7 defnyddio sgiliau ymchwil, rhesymu a datrys problemau wrth benderfynu ar gamau gweithredu priodol

  4.8 deall yr angen i gymryd rhan weithredol mewn hyfforddiant, goruchwylio a mentora o safbwynt cynnal safonau ymarfer uchel, ac ymddygiad personol a phroffesiynol, a phwysigrwydd dangos hynny wrth ymarfer

   

• 5. deall effaith diwylliant, cydraddoldeb ac amrywiaeth ar ymarfer ac ymarfer mewn modd cynhwysol nad yw’n gwahaniaethu

  
  5.1 ymateb yn briodol i anghenion pob grŵp ac unigolyn wrth ymarfer, gan sylweddoli y gall hynny gael ei effeithio gan wahaniaeth o unrhyw fath gan gynnwys, ond heb fod yn gyfyngedig i, nodweddion gwarchodedig,* profiadau croestoriadol a gwahaniaethau diwylliannol

  5.2 deall deddfwriaeth cydraddoldeb a’i chymhwyso i’w hymarfer

  5.3 cydnabod effaith bosib eu gwerthoedd, eu credoau a’u rhagfarnau personol (a allai fod yn ddiarwybod) ar ymarfer a chymryd camau gweithredu personol er mwyn sicrhau bod holl ddefnyddwyr y gwasanaeth a’r holl ofalwyr yn cael eu trin yn briodol â pharch ac urddas

  5.4 deall y ddyletswydd i wneud addasiadau rhesymol o ran ymarfer a gallu gwneud a chefnogi addasiadau rhesymol yn eu hymarfer eu hunain ac ymarfer pobl eraill

  5.5 cydnabod nodweddion a goblygiadau rhwystrau sy'n atal cynhwysiant, gan gynnwys y rhai ar gyfer grwpiau sydd wedi’u hynysu’’n gymdeithasol

  5.6 mynd ati’n weithredol i herio’r rhwystrau hyn, gan gefnogi cyflwyno newid lle bynnag y bo modd

  5.7 cydnabod bod angen i ystyriaeth o gydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant gael ei ymgorffori yn y modd y cymhwysir holl safonau’r HCPC, ar draws pob maes ymarfer

  5.8 deall effaith gwahaniaethau o unrhyw fath, gan gynnwys, ond heb fod yn gyfyngedig i, nodweddion gwarchodedig*, profiadau croestoriadol a gwahaniaethau diwylliannol, ar les seicolegol neu ymddygiad gan gynnwys sut y gallai’r gwahaniaethau hyn esgor ar brofiadau o fod wedi eu hymyleiddio

  5.9 deall yr angen i addasu ymarfer i ddiwallu anghenion grwpiau ac unigolion gwahanol
  
  

  *Mae Deddf Cydraddoldeb 2010 yn diffinio’r nodweddion gwarchodedig fel oed, anabledd, ailbennu rhywedd, hil, crefydd neu gred, rhyw, cyfeiriadedd rhywiol, priodas a phartneriaeth sifil a beichiogrwydd a mamolaeth. Mae deddfwriaeth cydraddoldeb gyfatebol yng Ngogledd Iwerddon yn diogelu oed, anabledd, rhywedd, hil, crefydd neu gred a chyfeiriadedd rhywiol.

   

• 6. deall pwysigrwydd cyfrinachedd a chynnal hynny

  
  6.1 cadw at ddyletswydd broffesiynol cyfrinachedd a deall pryd y gall fod angen datgelu

  6.2 deall egwyddorion llywodraethu gwybodaeth a data a bod yn ymwybodol o ddefnydd diogel ac effeithiol o wybodaeth iechyd, gofal cymdeithasol a gwybodaeth berthnasol arall

  6.3 adnabod ac ymateb yn amserol i sefyllfaoedd lle mae angen rhannu gwybodaeth er mwyn diogelu defnyddwyr y gwasanaeth, gofalwyr a/neu’r cyhoedd yn ehangach

  6.4 deall yr angen i sicrhau y cynhelir cyfrinachedd ym mhob sefyllfa ble mae defnyddwyr y gwasanaeth yn dibynnu ar gymorth ychwanegol i gyfathrebu (megis dehonglwyr neu gyfieithwyr)

  6.5 deall bod cysyniadau cyfrinachedd a chydsyniad ar sail gwybodaeth yn ymestyn i bob cyfrwng, gan gynnwys cofnodion clinigol darluniadol megis ffotograffau, recordiadau fideo a sain a llwyfannau digidol

   

• 7. cyfathrebu’n effeithiol

  
  7.1 defnyddio sgiliau llafar a dieiriau effeithiol a phriodol i gyfathrebu â defnyddwyr y gwasanaeth, gofalwyr, cydweithwyr ac eraill

  7.2 cyfathrebu yn Saesneg i’r safon ofynnol ar gyfer eu proffesiwn (yn cyfateb i lefel 7 System Ryngwladol Profi’r Saesneg (IELTS), heb unrhyw elfen islaw 6.5*)

  7.3 deall nodweddion a goblygiadau cyfathrebu llafar a dieiriau a sylweddoli sut mae’r rhain yn gallu cael eu heffeithio gan wahaniaeth o unrhyw fath gan gynnwys, ond heb fod yn gyfyngedig i, nodweddion gwarchodedig,** profiadau croestoriadol a gwahaniaethau diwylliannol

  7.4 gweithio gyda defnyddwyr y gwasanaeth a/neu eu gofalwyr i hwyluso’r rôl a ffeafrir gan ddefnyddiwr y gwasanaeth wrth wneud penderfyniadau, a rhoi’r wybodaeth y gall fod ei hangen arnynt i ddefnyddwyr y gwasanaeth a gofalwyr ble bo hynny’n briodol

  7.5 addasu eu dull o gyfathrebu er mwyn ateb anghenion a dewisiadau cyfathrebu unigol defnyddwyr y gwasanaeth a gofalwyr, a dileu unrhyw rwystrau rhag cyfathrebu lle bo modd

  7.6 deall yr angen i gefnogi anghenion cyfathrebu defnyddwyr y gwasanaeth a gofalwyr, megis trwy ddefnhyddio cyfieithydd neu ddehonglydd priodol

  7.7 defnyddio technolegau gwybodaeth, cyfathrebu a digidol sy’n briodol ar gyfer eu hymarfer

  7.8 deall yr angen i ddarparu’r wybodaeth angenrheidiol i ddefnyddwyr y gwasanaeth neu i bobl sy’n gweithredu ar eu rhan, mewn fformatau hygyrch, er mwyn eu galluogi i wneud penderfyniadau ar sail gwybodaeth

  7.9 dethol y modd priodol o gyfleu adborth i ddefnyddwyr y gwasanaeth

  7.10 darparu barn a chyngor seicolegol mewn lleoliadau ffurfiol, fel y bo’n briodol

  7.11 cyfleu syniadau a chasgliadau yn eglur ac effeithiol i gynulleidfaoedd o arbenigwyr a rhai nad ydynt yn arbenigwyr

  7.12 egluro natur a diben technegau seicolegol penodol i ddefnyddwyr y gwasanaeth

  7.13 crynhoi a chyflwyno syniadau cymhleth ar ffurf briodol

  7.14 defnyddio fformwleiddiadau i gefnogi cyfathrebu a dealltwriaeth aml-broffesiwn

  7.15 deall cyfathrebiadau echblyg a goblygedig mewn perthynas ymarferydd–defnyddiwr gwasanaeth

  7.16 diffinio a chontractio gwaith mewn modd priodol gyda defnyddwyr gwasanaethau sy'n comisiynu neu eu cynrychiolwyr
  
  

  Seicolegwyr cwnsela yn unig

  7.17 deall sut gellir cefnogi dealltwriaeth empathig â chreadigrwydd a chelfyddyd yn y defnydd o iaith a throsiadau
  
  

  * Mae’r System Ryngwladol Profi Saesneg (IELTS) yn profi hyfedredd yn y Saesneg. Rhaid i ymgeiswyr sydd wedi cymhwyso y tu allan i’r Deyrnas Unedig nad ydy’r Saesneg yn iaith gyntaf iddynt ac nad ydynt yn ymgeisio trwy Lwybr Cyd-gydnabod y Swistir (SMR) ddarparu tystiolaeth i gadarnhau eu bod wedi cyflawni'r safon angenrheidiol. Mae rhagor o wybodaeth ar gael yma: Datganiad ar anghenion hyfedredd yn y Saesneg ar gyfer gweithwyr proffesiynol iechyd a gofal sydd wedi’u hyfforddi’n rhyngwladol.
  
  ** Mae Deddf Cydraddoldeb 2010 yn diffinio’r nodweddion gwarchodedig fel oed, anabledd, ailbennu rhywedd, hil, crefydd neu gred, rhyw, cyfeiriadedd rhywiol, priodas a phartneriaeth sifil a beichiogrwydd a mamolaeth. Mae deddfwriaeth cydraddoldeb gyfatebol yng Ngogledd Iwerddon yn diogelu oed, anabledd, rhywedd, hil, crefydd neu gred a chyfeiriadedd rhywiol.

   

• 8. gweithio gydag eraill mewn modd priodol

  
  8.1 gweithio mewn partneriaeth â defnyddwyr y gwasanaeth, gofalwyr, cydweithwyr ac eraill

  8.2 cydnabod egwyddorion ac arferion gweithwyr proffesiynol a systemau iechyd a gofal eraill a’r ffordd maent yn rhyngweithio â’u proffesiwn hwythau

  8.3 deall yr angen i ddatblygu a chynnal perthnasoedd proffesiynol fel ymarferydd ymreolus ac hefyd yn gydweithredol fel aelod o dîm

  8.4 cyfrannu’n effeithiol at waith a gaiff ei gyflawni fel rhan o dîm amlddisgyblaethol

  8.5 adnabod gorbryder a straen yn nefnyddwyr y gwasanaeth, gofalwyr a chydweithwyr, gan addasu eu hymarfer a darparu cefnogaeth lle bo’n briodol

  8.6 deall rhinweddau, ymddygiadau a manteision arwain

  8.7 cydnabod bod arwain yn sgil y gall pob gweithiwr proffesiynol ei ddangos

  8.8 adnabod eu rhinweddau, ymddygiadau a dulliau gweithio arweiniol eu hunain, gan ystyried pwysigrwydd cydraddoldeb, amrywiaeth a chynhwysiant

  8.9 dangos ymddygiadau arweiniol sy’n briodol yn eu hymarfer

  8.10 bod yn ddelfryd ymddwyn i eraill

  8.11 hyrwyddo ac ymwneud â dysgu pobl eraill

  8.12 deall yr angen i ymgysylltu â defnyddwyr y gwasanaeth a gofalwyr wrth gynllunio a gwerthuso asesiadau, triniaethau ac ymyriadau er mwyn diwallu eu hanghenion a chyflawni eu nodau

  8.13 deall yr angen i gyflawni ymyriadau, cynlluniau gofal neu gynlluniau rheoli trwy bartneriaeth â defnyddwyr y gwasanaeth, gweithwyr proffesiynol eraill a gofalwyr

  8.14 sefydlu, datblygu a therfynu perthynas ymarferydd–defnyddiwr gwasanaeth

  8.15 deall y ddeinameg a geir mewn perthnasoedd rhwng defnyddwyr gwasanaethau ac ymarferwyr

  8.16 cynllunio, dylunio a darparu addysg a hyfforddiant sy’n ystyried anghenion a nodau’r cyfranogwyr

  8.17 cefnogi dysgu gan eraill o safbwynt cymhwyso sgiliau, gwybodaeth, ymarferion a thriniaethau seicolegol

  8.18 pennu a defnyddio fformiwleiddiadau seicolegol priodol mewn partneriaeth â defnyddwyr y gwasanaeth er mwyn hwyluso eu dealltwriaeth o’u profiad neu eu sefyllfa

   

• 9. cynnal cofnodion mewn modd priodol

  
  9.1 cadw cofnodion llawn, eglur a chywir yn unol â deddfwriaeth, protocolau a chanllawiau perthnasol

  9.2 rheoli cofnodion a phob gwybodaeth arall yn unol â deddfwriaeth, protocolau a chanllawiau perthnasol

  9.3 defnyddio offer cadw cofnodion digidol, lle bo angen

   

• 10. myfyrio ar ymarfer a’i adolygu

  
  10.1 deall gwerth ymarfer myfyriol a’r angen i gofnodi canlyniad myfyrio o’r fath er mwyn cefnogi gwella parhaus

  10.2 cydnabod gwerth adolygiadau amlddisgyblaethol, cynadleddau achosion a dulliau eraill o adolygu

  10.3 myfyrio'n feirniadol ar eu hymarfer ac ystyried ffyrdd amgen o weithio

  10.4 deall modelau goruchwylio a'u cyfraniad at ymarfer
  
  

  Seicolegwyr clinigol a seicolegwyr cwnsela yn unig

  10.5 myfyrio’n feirniadol ar y defnydd o’r hunan yn y broses therapiwtig

   

• 11. sicrhau ansawdd eu hymarfer

  
  11.1 ymwneud ag ymarfer sy’n seiliedig ar dystiolaeth

  11.2 casglu a defnyddio adborth a gwybodaeth, gan gynnwys data ansoddol a meintiol, er mwyn gwerthuso ymateb defnyddwyr y gwasanaeth i’w gofal

  11.3 monitro a gwerthuso ansawdd yr ymarfer yn systematig, a chynnal proses rheoli ansawdd a sicrhau ansawdd effeithiol tra’n gweithio tuag at wella’n barhaus

  11.4 ymwneud â rheolaeth ansawdd, gan gynnwys rheoli ansawdd, sicrhau ansawdd, llywodraethu clinigol a’r defnydd o ddulliau priodol i fesur canlyniadau

  11.5 gwerthuso cynlluniau gofal neu gynlluniau ymyrryd gan ddefnyddio dulliau priodol i fesur canlyniadau, ar y cyd a defnyddiwr y gwasanaeth lle bo modd, ac adolygu’r cynlluniau yn ôl yr angen

  11.6 cydnabod gwerth casglu a defnyddio data ar gyfer rhaglenni sicrhau a gwella ansawdd

  11.7 adolygu fformiwleiddiadau yng ngoleuni ymyrraeth sydd ar y gweill a, pan fo angen, ailfformiwleiddio’r sefyllfa

  11.8 monitro cytundebau ac arferion gyda defnyddwyr y gwasanaeth, grwpiau a sefydliadau

   

• 12. deall a chymhwyso cysyniadau allweddol y sylfaen wybodaeth sy’n berthnasol i’w proffesiwn

  
  12.1 gwerthfawrogi, a dwyn gwybodaeth yn rhagweithiol o, brofiadau byw o iechyd a salwch, yn ogystal ag effeithiau anablu ac allgáu cymdeithasol, ac ystyried hynny ochr yn ochr â gwybodaeth ddiagnostig sy’n berthnasol i’w proffesiwn

  12.2 dangos ymwybyddiaeth o egwyddorion a ffyrdd o gymhwyso ymholi gwyddonol, gan gynnwys gwerthuso effeithiolrwydd triniaethau a’r broses ymchwil

  12.3 cydnabod rôl/rolau gweithwyr proffesiynol eraill mewn iechyd a gofal a deall sut y gallant fod yn gysylltiedig â rôl therapyddion celfyddydau o fewn y timau integredig sy’n gwasanaethu cymunedau

  12.4 deall strwythur a swyddogaeth systemau a gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol yn y Deyrnas Unedig

  12.5 deall sail ddamcaniaethol asesu ac ymyrryd, a’r amrywiaeth o ddulliau ar gyfer eu cyflawni

  12.6 deall rôl yr ymarferydd seicoleg ar draws ystod o leoliadau a gwasanaethau

  12.7 deall sut y caiff modelau ymgynghori eu cymhwyso wrth gyflwyno gwasanaeth ac ymarfer, gan gynnwys rôl arwain a phrosesau grŵp
  
  

  Seicolegwyr clinigol yn unig

  12.8 deall damcaniaethau a thystiolaeth ynglŷn â datblygiad seicolegol ac anawsterau seicolegol drwy gydol oes a sut cânt eu hasesu a’u hunioni

  12.9 deall mwy nag un model o therapi seicolegol ffurfiol sydd â sail tystiolaethol

  12.10 deall modelau seicolegol sy’n gysylltiedig â’r modd y mae ffactorau biolegol, cymdeithasegol ac amgylchiadol neu rai sy’n gysylltiedig â digwyddiadau bywyd yn gwrthdaro â phrosesau seicolegol ac yn cael effaith ar les seicolegol

  12.11 deall modelau seicolegol sy’n gysylltiedig ag ystod o gyflwyniadau gan gynnwys:
  - defnyddwyr gwasanaeth â chyflyrau sy’n amrywio o rai aciwt i rai parhaus ac o rai ysgafn i rai difrifol;
  - problemau ag agweddau biolegol neu niwroseicolegol; a
  - phroblemau â ffactorau sy’n seicogymdiethasol yn bennaf gan gynnwys problemau ymdopi, ymaddasu a gwytnwch yn wyneb amgylchiadau anffafriol a digwyddiadau bywyd, gan gynnwys profedigaeth a chyflyrau iechyd corfforol a meddyliol cronig eraill

  12.12 deall modelau seicolegol sy’n gysylltiedig â defnyddwyr y gwasanaeth:
  - o amrywiaeth o gefndiroedd cymdeithasol a diwylliannol;
  - o bob oed;
  - ar draws ystod o ran gweithrediad deallusol;
  - â lefelau arwyddocaol o ymddygiad heriol;
  - ag anableddau dysgu datblygiadol a namau gwybyddol;
  - ag anawsterau cyfathrebu;
  - â phroblemau camddefnyddio sylweddau; ac
  - â phroblemau iechyd corfforol

  12.13 deall modelau seicolegol sy’n gysylltiedig â gweithio:
  - gyda defnyddwyr y gwasanaeth, cyplau, teuluoedd, gofalwyr, grwpiau, ac ar lefel sefydliad a chymuned; ac
  - mewn amrywiaeth o leoliadau gan gynnwys cyfleusterau cleifion mewnol neu gyfleusterau eraill ar gyfer cleifion preswyl sydd ag anghenion dibyniaeth fawr, gofal iechyd eilaidd a gofal cymunedol neu sylfaenol

  12.14 deall prosesau newid a thrawsnewid ar lefelau unigolyn, grŵp a sefydliad

  12.15 deall dulliau cymdeithasol megis y rhai sy’n seiliedig ar wybodaeth o safbwyntiau cymunedol, beirniadol a lluniadaeth gymdeithasol

  12.16 deall effaith ymyriadau seicoffarmacolegol ac ymyriadau clinigol eraill ar waith seicolegol gyda defnyddwyr y gwasanaeth
  
  

  Seicolegwyr cwnsela yn unig

  12.17 deall y sylfeini athronyddol sy’n sail i’r damcaniaethau seicolegol hynny

  12.18 deall athroniaeth, damcaniaeth ac ymarfer mwy nag un model o therapi seicolegol ffurfiol sy'n seiliedig ar dystiolaeth

  12.19 deall modelau seicolegol sy’n gysylltiedig ag ystod o gyflyrau gan gynnwys:
  - defnyddwyr gwasanaeth â chyflyrau sy’n amrywio o rai aciwt i rai parhaus ac o rai ysgafn i rai difrifol;
  - problemau ag agweddau biolegol neu niwroseicolegol; a
  - phroblemau â ffactorau sy’n seicogymdiethasol yn bennaf gan gynnwys problemau ymdopi, ymaddasu a gwytnwch yn wyneb amgylchiadau anffafriol a digwyddiadau bywyd, gan gynnwys profedigaeth a chyflyrau iechyd corfforol a meddyliol cronig eraill

  12.20 deall y berthynas a’r gynghrair therapiwtig fel y cânt eu cysyniadu gan bob model

  12.21 deall y traddodiadau a’r arferion ysbrydol a diwylliannol sy’n berthnasol i seicoleg cwnsela a’r modd y cânt eu cymhwyso ar gyfer defnyddwyr y gwasanaeth a gofalwyr, yn ogystal ag amrywiadau ar lefelau sefydliad a chymuned

  12.22 deall y prif baradeimau athronyddol sy’n llywio theori seicolegol gan ystyried yn benodol eu perthnasedd i, a’u heffaith ar, ddealltwriaeth o oddrychedd a rhyng-oddrychedd profiad drwy gydol datblygiad dynol

  12.23 deall damcaniaethau ynglŷn â gweithrediad gwybyddol, emosiynol, ymddygiadol, cymdeithasol a ffisiolegol dynol sy’n berthnasol i seicoleg cwnsela gan gynnwys pobl o bob oed a diwylliant;
  - ar draws ystod o ran gweithrediad deallusol;
  - â lefelau arwyddocaol o ymddygiad heriol;
  - ag anableddau dysgu datblygiadol a namau gwybyddol;
  - ag anawsterau cyfathrebu;
  - â phroblemau camddefnyddio sylweddau; ac
  - â phroblemau iechyd corfforol

  12.24 deall damcaniaethau gwahanol ynglŷn â datblygu gydol oes a sut cânt eu hasesu a’u hunioni

  12.25 deall cyd-destunau cymdeithasol a diwylliannol mewn modd sy’n seiliedig ar wybodaeth o bersbectifau cymunedol, beirniadol a lluniadaeth gymdeithasol 

  12.26 deall damcaniaethau seicobatholeg a newid gan gynnwys prosesau trawsnewid ar lefelau unigolyn, grŵp a sefydliad 

  12.27 deall effaith seicoffarmacoleg ac ymyriadau eraill ar waith seicolegol gyda defnyddwyr y gwasanaeth
  
  

  Seicolegwyr addysg yn unig

  12.28 deall rôl y seicolegydd addysg ar draws ystod o leoliadau a gwasanaethau ysgol a chymunedol

  12.29 deall y ffactorau addysgol ac emosiynol sy’n hwyluso neu’n rhwystro darpariaeth addysgu a dysgu effeithiol

  12.30 deall damcaniaethau seicolegol, a thystiolaeth ymchwil, mewn datblygiad plant, y glasoed ac oedolion ifanc, sy’n berthnasol i seicoleg addysg

  12.31 deall strwythurau a systemau ystod eang o leoliadau ble caiff addysg, iechyd a gofal eu darparu i blant, y glasoed ac oedolion ifanc, gan gynnwys gweithdrefnau diogelu plant

  12.32 deall modelau seicolegol sy’n gysylltiedig â dylanwad ethos a diwylliant ysgol, cwricwla addysgol, systemau cyfathrebu, rheolaeth ac arddulliau arwain ar ddatblygiad gwybyddol, ymddygiadol, emosiynol a chymdeithasol plant, y glasoed ac oedolion ifanc

  12.33 deall modelau seicolegol o’r ffactorau sy’n arwain at dangyflawni, dadrithio, ac allgáu cymdeithasol ymhlith grwpiau sy’n agored i niwed

  12.34 deall damcaniaethau a thystiolaeth sy’n sail i ymyriadau seicolegol gyda phlant, y glasoed, oedolion ifanc, ei rheni neu ofalwyr, a gweithwyr proffesiynol addysg ac eraill

  12.35 deall modelau seicolegol sy’n gysylltiedig â’r dylanwad ar ddatblygiad plant, y glasoed ac oedolion ifanc sy’n deillio o:
  - strwythurau a phrosesau teuluol;
  - cyd-destunau diwylliannol a chymunedol; a
  - threfniadaeth a systemau

  12.36 deall prosesau newid a thrawsnewid ar lefel unigolyn, grŵp a sefydliad

  12.37 deall sail ddamcaniaethol ymgynghori ac asesu, a’r amrywiaeth o ddulliau ar gyfer eu cyflawni mewn seicoleg addysg

  12.38 deall effaith systemau ysgol a’r cwricwlwm addysgol, gan gynnwys y fframwaith cyfreithiol sy’n gysylltiedig â chymorth a chyllido mewn ysgolion, ar blant a phobl ifanc

  12.39 deall modelau seicolegol sy’n gysylltiedig ag ystod o gyflwyniadau gan gynnwys:
  - defnyddwyr gwasanaeth â chyflyrau sy’n amrywio o rai aciwt i rai parhaus ac o rai ysgafn i rai difrifol;
  - problemau ag agweddau biolegol neu niwroseicolegol; a
  - phroblemau â ffactorau sy’n seicogymdiethasol yn bennaf gan gynnwys problemau ymdopi, ymaddasu a gwytnwch yn wyneb amgylchiadau anffafriol a digwyddiadau bywyd, gan gynnwys profedigaeth a chyflyrau iechyd corfforol a meddyliol cronig eraill

  12.40 deall modelau seicolegol sy’n gysylltiedig â defnyddwyr y gwasanaeth:
  - o amrywiaeth o gefndiroedd cymdeithasol a diwylliannol;
  - o bob oed;
  - ar draws ystod o ran gweithrediad deallusol;
  - â lefelau arwyddocaol o ymddygiad heriol;
  - ag anableddau dysgu datblygiadol a namau gwybyddol;
  - ag anawsterau cyfathrebu;
  - â phroblemau camddefnyddio sylweddau; ac
  - â phroblemau iechyd corfforol
  
  

  Seicolegwyr fforensig yn unig

  12.41 deall sut caiff seicoleg ei gymhwyso yn y system gyfreithiol

  12.42 deall sut y caiff ystod o safbwyntiau damcaniaethol eu cymhwyso a’u hintegreiddio ag ymddygiadau sy’n niweidiol yn gymdeithasol ac i’r unigolyn, gan gynnwys safbwyntiau seicolegol, cymdeithasol a biolegol

  12.43 deall modelau seicolegol sy’n gysylltiedig ag ystod o gyflyrau gan gynnwys:
  - defnyddwyr gwasanaeth â chyflyrau sy’n amrywio o rai aciwt i rai parhaus ac o rai ysgafn i rai difrifol;
  - problemau ag agweddau biolegol neu niwroseicolegol; a
  - phroblemau â ffactorau sy’n seicogymdiethasol yn bennaf gan gynnwys problemau ymdopi, ymaddasu a gwytnwch yn wyneb amgylchiadau anffafriol a digwyddiadau bywyd, gan gynnwys profedigaeth a chyflyrau iechyd corfforol a meddyliol cronig eraill

  12.44 deall damcaniaethau seicolegol a sut cânt eu cymhwyso ar gyfer darparu therapïau seicolegol sy’n canolbwyntio ar droseddwyr a’r rhai sydd wedi dioddef yn sgil troseddau

  12.45 deall dulliau asesu effeithiol gyda defnyddwyr gwasanaeth sy'n ymddwyn mewn modd sy’n niweidiol i’r unigolyn neu yn gymdeithasol

  12.46 deall datblygiad ymddygiad troseddol a gwrthgymdeithasol

  12.47 deall yr ymyriadau seicolegol sy’n gysylltiedig â grwpiau gwahanol o ddefnyddwyr gwasanaeth, gan gynnwys y rhai sydd wedi dioddef yn sgil troseddau, troseddwyr, ymgyfreithwyr, apelyddion ac unigolion sy’n ceisio cyflafareddiad a chyfryngu
  
  

  Seicolegwyr iechyd yn unig

  12.48 deall cyd-destun a safbwyntiau mewn seicoleg iechyd

  12.49 deall epidemioleg iechyd ac afiechyd

  12.50 deall:
  - mecanweithiau biolegol iechyd ac afiechyd
  - gwybyddiaethau ac ymddygiadau sy’n gysylltiedig ag iechyd;
  - straen, iechyd ac afiechyd;
  - gwahaniaethau unigol mewno ran iechyd ac afiechyd;
  - safbwyntiau gydol-oes, rhai yn ymwneud â rhywedd a rhai trawsddiwylliannol; a
  - chyflyrau ac anabledd hirdymor

  12.51 deall sut y caiff seicoleg iechyd ei gymhwyso a materion proffesiynol

  12.52 deall gofal iechyd mewn lleoliadau proffesiynol

  12.53 deall modelau seicolegol sy’n gysylltiedig â’r modd y mae ffactorau biolegol, cymdeithasegol ac amgylchiadol neu rai sy’n gysylltiedig â digwyddiadau bywyd yn gwrthdaro â phrosesau seicolegol
  
  

  Seicolegwyr galwedigaethol yn unig

  12.54 deall y canlynol mewn seicoleg alwedigaethol:
  - asesu seicolegol yn y gwaith;
  - dysgu, hyfforddiant a datblygu;
  - arweinyddiaeth, ymgysylltu a chymhelliant;
  - llesiant yn y gwaith; a
  - dylunio gwaith, newid a datblygiad trefniadol
  
  

  Seicolegwyr chwaraeon ac ymarfer yn unig

  12.55 deall prosesau gwybyddol, gan gynnwys sgiliau echddygol, sgiliau ymarfer, dysgu a chanfyddiad; a hunanreoleiddio

  12.56 deall sgiliau seicolegol megis:
  - gosod nodau;
  - hunansiarad;
  - delweddu;
  - defodau cyn perfformio;
  - rheoli cynnwrf, megis trwy ymlacio ac actifadu; a
  - strategaethau ar gyfer rheoli straen ac emosiwn

  12.57 deall ymarfer corff a gweithgarwch corfforol gan gynnwys:
  - penderfynyddion megis cymhellion, rhwystrau ac ymlyniad;
  - canlyniadau mewn perthynas ag affaith, megis hwyliau ac emosiwn;
  - materion gwybyddiaeth ac iechyd meddwl, megis hunan-barch, anhwylderau bwyta, iselder a dibyniaeth ar ymarfer corff;
  - ffordd o fyw ac ansawdd bywyd; ac
  - anafiadau

  12.58 deall gwahaniaethau rhwng unigolion gan gynnwys:
  - gwydnwch, caledwch a chydnerthedd meddyliol;
  - personoliaeth;
  - hyder;
  - cymhelliant;
  - hunangysyniad a hunan-barch; a
  - straen ac ymdopi

  12.59 deall prosesau cymdeithasol o fewn seicoleg chwaraeon ac ymarfer corff gan gynnwys:
  - sgiliau rhyngbersonol a pherthnasoedd;
  - deinameg a gweithrediad grwpiau;
  - materion trefniadaeth; ac
  - arweinyddiaeth

  12.60 deall effaith prosesau datblygu gan gynnwys materion gydol oes a phrosesau sy’n gysylltiedig â thrawsnewid a therfynu gyrfaoedd

   

• 13. defnyddio gwybodaeth a sgiliau perthnasol i lywio ymarfer

  
  13.1 newid eu hymarfer yn ôl yr angen er mwyn ystyried datblygiadau a thechnolegau newydd a chyd-destunau sy’n newid

  13.2 casglu gwybodaeth briodol

  13.3 dadansoddi’r wybodaeth a gesglir a'i gwerthuso'n feirniadol

  13.4 dethol a defnyddio technegau a chyfarpar asesu priodol

  13.5 cynnal a chofnodi asesiadau trylwyr, sensitif a manwl

  13.6 cynnal neu drefnu ymchwiliadau yn unol â’r hyn sy’n briodol

  13.7 cyflawni gweithdrefnau asesu neu fonitro, triniaeth, therapi neu weithredoedd eraill priodol yn ddiogel ac yn effeithiol

  13.8 adnabod ystod o fethodolegau ymchwil sy’n berthnasol i’w rôl

  13.9 cydnabod gwerth ymchwil o safbwynt gwerthuso ymarfer yn feirniadol

  13.10 gwerthuso ymchwil a thystiolaeth arall yn feirniadol er mwyn llywio eu hymarfer eu hunain

  13.11 cynnwys defnyddwyr y gwasanaeth mewn ymchwil fel y bo’n briodol

  13.12 cymhwyso seicoleg ar draws amrywiaeth o gyd-destunau gwahanol gan ddefnyddio amrywiaeth o fodelau, fframweithiau a pharadeimau seicolegol sy’n seiliedig ar dystiolaeth a damcaniaethau

  13.13 ymgymryd â gwaith ymgynghori

  13.14 llunio cynlluniau rheoli penodol a phriodol gan gynnwys gosod amserlenni

  13.15 rheoli adnoddau er mwyn cyflawni yn unol ag amserlenni ac amcanion cytunedig prosiectau

  13.16 defnyddio fformwleiddiadau seicolegol i gynllunio ymyriadau priodol sy’n ystyried safbwynt defnyddiwr y gwasanaeth

  13.17 cyfarwyddo gweithrediad cymwysiadau ac ymyriadau a gyflawnir gan eraill

  13.18 llunio barn yn seiliedig ar wybodaeth ar faterion cymhleth pan na fydd gwybodaeth gyflawn ar gael

  13.19 gweithio'n effeithiol gan gadw esboniadau gwahanol mewn cof

  13.20 cyffredinoli a chyfuno gwybodaeth a phrofiad blaenorol er mwyn eu cymhwyso’n feirniadol ac yn greadigol mewn gwahanol amgylchiadau a sefyllfaoedd newydd
  

  13.21 dewis a defnyddio ystod eang o ddulliau asesu seicolegol, sy’n briodol i ddefnyddiwr y gwasanaeth, yr amgylchedd a’r math o ymyriad sy’n debygol o fod yn ofynnol

  13.22 penderfynu sut i asesu, fformiwleiddio ac ymyrryd yn seicolegol o amrywiaeth o fodelau a dulliau ymyrryd posibl gyda defnyddwyr y gwasanaeth neu systemau gwasanaeth

  13.23 defnyddio gweithdrefnau asesu ffurfiol, gweithdrefnau cyfweld systematig a dulliau asesu strwythuredig eraill sy'n berthnasol i'w maes

  13.24 gwerthuso risgiau a'u goblygiadau yn feirniadol

  13.25 cydnabod pan fydd ymyrraeth bellach yn amhriodol, neu’n annhebygol o fod yn ddefnyddiol

  13.26 cychwyn, cynllunio, datblygu a chynnal ymchwil seicolegol a'i werthuso'n feirniadol

  13.27 deall a defnyddio technegau cymwys ar gyfer ymchwil ac ymholi academaidd, gan gynnwys dulliau ansoddol a meintiol

  13.28 defnyddio sgiliau proffesiynol ac ymchwil wrth weithio gyda defnyddwyr y gwasanaeth yn seiliedig ar fodel gwyddonydd-ymarferydd ac ymarferydd adfyfyriol sy’n ymgorffori cylch asesu, fformiwleiddio, ymyrryd a gwerthuso

  13.29 deall a chymhwyso moeseg ymchwil

  13.30 cynnal gwerthusiadau o'r gwasanaeth a gwerthusiadau ar raddfa fawr

   

  Seicolegwyr clinigol yn unig 

  13.31 asesu cyd-destun cymdeithasol a nodweddion trefniadaeth

  13.32 datblygu fformiwleiddiadau seicolegol gan ddefnyddio canlyniadau asesiadau. gan ddefnyddio damcaniaethau, ymchwil a modelau esboniadol

  13.33 defnyddio gwybodaeth am brosesau datblygu, cymdeithasol a niwroseicolegol drwy gydol oes er mwyn hwyluso hyblygrwydd a newid mewn unigolion, grwpiau, teuluoedd, sefydliadau a chymunedau

  13.34 deall technegau a phrosesau therapiwtig fel y cânt eu cymhwyso wrth weithio gydag ystod o unigolion sy'n drallodus gan gynnwys:
  - y rhai sy’n profi anawsterau sy’n gysylltiedig â gorbryder, hwyliau, addasu i amgylchiadau anffafriol neu ddigwyddiadau bywyd, bwyta, seicosis, defnyddio sylweddau; a'r
  - rhai sydd â chyflyrau somatoffurf, seicorywiol, datblygol, personoliaeth, gwybyddol a niwrolegol

  13.35 darparu therapïau seicolegol priodol a ddysgwyd trwy astudio ac ymarfer dan oruchwyliaeth ac a gynhelir trwy gyfrwng goruchwyliaeth reolaidd barhaus

  13.36 gweithredu, ar sail fformiwleiddio seicolegol, therapi seicolegol neu ymyriadau eraill sy’n briodol ar gyfer y broblem a amlhygir ac i amgylchiadau seicolegol a chymdeithasol defnyddiwr y gwasanaeth

  13.37 gweithredu ymyriadau therapiwtig ar sail ystod o fodelau o therapi seicolegol ffurfiol sy’n seiliedig ar dystiolaeth i lefelau hyfedredd a bennwyd, gan gynnwys defnydd o therapi ymddygiad gwybyddol

  13.38 hyrwyddo ymwybyddiaeth o wir gyfraniad a chyfraniad posib gwasanaethau seicoleg

  13.39 gwerthuso ac ymateb i newidiadau mewn trefniadaeth a darpariaeth gwasanaethau, gan gynnwys darparu ymgynghoriadau

  13.40 deall a gallu gweithredu a darparu cyngor ynglŷn a pholisi sy’n ymwneud ag iechyd a gofal
  
  

  Seicolegwyr cwnsela yn unig

  13.41 cyferbynnu ystod o fodelau therapi, eu cymharu a'u gwerthuso'n feirniadol

  13.42 defnyddio gwybodaeth am brosesau datblygu, cymdeithasol a niwroseicolegol gydol oes er mwyn hwyluso hyblygrwydd a newid mewn unigolion, grwpiau, teuluoedd, sefydliadau a chymunedau

  13.43 gwerthuso damcaniaethau am y meddwl a phersonoliaeth yn feirniadol

  13.44 deall therapi drwy gyfrwng eu profiad bywyd eu hunain

  13.45 addasu ymarfer er mwyn ystyried natur perthnasoedd drwy gydol oes

  13.46 fformiwleiddio pryderon defnyddwyr y gwasanaeth o fewn y modelau therapiwtig a ddewisir

  13.47 gwerthuso seicoffarmacoleg a’i effeithiau yn feirniadol ar sail ymchwil ac ymarfer

  13.48 gwerthuso damcaniaethau seicobatholeg yn feirniadol a newid

  13.49 gweithredu, ar sail fformiwleiddio seicolegol, therapi seicolegol neu ymyriadau eraill sy’n briodol ar gyfer y broblem a gyflwynir ac i amgylchiadau seicolegol a chymdeithasol defnyddiwr y gwasanaeth

  13.50 gweithredu ymyriadau therapiwtig ar sail ystod o fodelau o therapi seicolegol ffurfiol sy’n seiliedig ar dystiolaeth

  13.51 hyrwyddo ymwybyddiaeth o wir gyfraniad a chyfraniad posib gwasanaethau seicoleg

  13.52 gwerthuso ac ymateb i newidiadau mewn trefniadaeth a darpariaeth gwasanaethau, gan gynnwys darparu ymgynghoriadau
  
  

  Seicolegwyr addysg yn unig 

  13.53 datblygu fformiwleiddiadau seicolegol gan ddefnyddio canlyniadau asesiadau a defnyddio damcaniaethau, ymchwil a modelau esboniadol

  13.54 casglu a dadansoddi data ar raddfa fawr, gan gynnwys arolygon trwy holiadur

  13.55 gweithio gyda phartneriaid allweddol i gefnogi’r gwaith o gynllunio, cynnal, gwerthuso a rhannu canlyniadau gweithgaredd ymchwil ac i gefnogi ymchwil sy’n seiliedig ar dystiolaeth

  13.56 llunio ymyriadau sy’n seiliedig ar dystiolaeth ac sy’n canolbwyntio ar gymhwyso gwybodaeth, sgiliau ac arbenigedd i gefnogi mentrau lleol a chenedlaethol

  13.57 datblygu a chymhwyso ymyriadau effeithiol er mwyn hyrwyddo lles seicolegol, datblygiad cymdeithasol, emosiynol ac ymddygiadol, ac i godi safonau addysgol

  13.58 gweithredu ymyriadau a chynlluniau sy’n seiliedig ar dystiolaeth trwy ac ar y cyd â phroffesiynau eraill gyda phlant a phobl ifanc, rhieni a/neu ofalwyr

  13.59 mabwysiadu dull rhagweithiol ac ataliol er mwyn hyrwyddo lles seicolegol defnyddwyr y gwasanaeth

  13.60 dewis a defnyddio ystod eang o ymyriadau seicolegol sy’n briodol ar gyfer anghenion defnyddiwr y gwasanaeth a’r lleoliad

  13.61 integreiddio a gweithredu dulliau therapiwtig ar sail ystod o ymyriadau seicolegol sy’n seiliedig ar dystiolaeth

  13.62 hyrwyddo ymwybyddiaeth o wir gyfraniad a chyfraniad posib gwasanaethau seicoleg
  
  

  Seicolegwyr fforensig yn unig

  13.63 cynllunio a llunio rhaglenni hyfforddi a datblygu

  13.64 cynllunio a llunio trefniadau asesu ar gyfer rhaglenni hyfforddi

  13.65 hyrwyddo ymwybyddiaeth o wir gyfraniad a chyfraniad posib gwasanaethau seicoleg

  13.66 asesu cyd-destun cymdeithasol a nodweddion trefniadaeth

  13.67 ymchwilio i, a datblygu dulliau, cysyniadau, modelau, damcaniaethau a chyfryngau seicolegol mewn seicoleg fforensig

  13.68 gwerthuso ac ymateb i newidiadau mewn trefniadaeth a darpariaeth gwasanaethau, gan gynnwys darparu ymgynghoriadau

  13.69 defnyddio gwybodaeth am newidiadau a chyfyngiadau datblygol a chymdeithasol trwy gydol oes unigolyn er mwyn hwyluso hyblygrwydd a newid

  13.70 gweithredu ymyriadau a chynlluniau gofal drwy gyfrwng ac ar y cyd â gweithwyr proffesiynol eraill sy’n rhan o dîm gofal defnyddiwr y gwasanaeth

  13.71 gweithrediu, ar sail fformiwleiddio seicolegol sydd â sail empirig, therapi seicolegol neu ymyriadau eraill sy’n briodol ar gyfer yr ymddygiad camaddasol neu gymdeithasol niweidiol a gyflwynir gan ddefnyddiwr y gwasanaeth

  13.72 integreiddio a gweithredu therapi seicolegol sy’n seiliedig ar dystiolaeth naill ai ar lefel unigolyn neu lefel grŵp
  
  

  Seicolegwyr iechyd yn unig

  13.73 cynllunio a dylunio trefniadau asesu ar gyfer rhaglenni hyfforddi

  13.74 datblygu asesiadau seicolegol priodol yn seiliedig ar werthuso dylanwad y cyd-destun biolegol, cymdeithasol ac amgylcheddol

  13.75 datblygu fformiwleiddiadau seicolegol gan ddefnyddio canlyniadau asesiadau a defnyddio damcaniaethau, ymchwil a modelau esboniadol

  13.76 casglu a dadansoddi data ar raddfa fawr, gan gynnwys arolygon trwy holiadur

  13.77 defnyddio gwybodaeth am brosesau datblygu, cymdeithasol a biolegol drwy gydol oes er mwyn hwyluso hyblygrwydd a newid mewn unigolion, grwpiau, teuluoedd, sefydliadau a chymunedau

  13.78 cyferbynnu, cymharu a gwerthuso’n feirniadol ystod o fodelau newid ymddygiad

  13.79 deall technegau a phrosesau a gymhwysir wrth weithio gydag unigolion gwahanol sydd yn profi anawsterau

  13.80 datblygu a chymhwyso ymyriadau effeithiol er mwyn hyrwyddo lles seicolegol, datblygiad cymdeithasol, emosiynol ac ymddygiadol, ac i godi safonau addysgol

  13.81 gwerthuso ac ymateb i newid mewn seicoleg iechyd ac mewn cyd-destunau ymgynghorol a darparu gwasanaethau

  13.82 gweithredu, ar sail fformiwleiddio seicolegol, therapi seicolegol neu ymyriadau eraill sy’n briodol ar gyfer y broblem a gyflwynir ac i amgylchiadau seicolegol a chymdeithasol defnyddiwr y gwasanaeth

  13.83 integreiddio a gweithredu dulliau therapiwtig ar sail ystod o ymyriadau seicolegol sy’n seiliedig ar dystiolaeth

  13.84 dewis a defnyddio ystod eang o ymyriadau seicolegol sy’n briodol ar gyfer anghenion defnyddiwr y gwasanaeth a’r lleoliad
  
  

  Seicolegwyr galwedigaethol yn unig

  13.85 asesu unigolion, grwpiau a sefydliadau yn fanwl

  13.86 defnyddio’r cylch ymgynghori

  13.87 ymchwilio i, a datblygu dulliau, cysyniadau, modelau, damcaniaethau a chyfryngau seicolegol mewn seicoleg alwedigaethol

  13.88 defnyddio damcaniaeth seicolegol i lywio datrysiadau ymchwil er lles sefydliadau ac unigolion

  13.89 deall a gweithredu a darparu cyngor ar ddatblygiad polisi sy’n ymwneud â hawliau gweithwyr cyflogedig a cheiswyr swyddi

  13.90 cynnal, cyfarwyddo, hyfforddi a monitro eraill wrth weithredu cymhwysiad yn effeithiol
  
  

  Seicolegwyr chwaraeon ac ymarfer yn unig

  13.91 asesu cyd-destun cymdeithasol a nodweddion trefniadaeth

  13.92 datblygu fformiwleiddiadau seicolegol gan ddefnyddio canlyniadau asesiadau a thynnu ar ddamcaniaethau, ymchwil a modelau esboniadol

  13.93 fformiwleiddio pryderon defnyddwyr y gwasanaeth o fewn y modelau ymyrryd a ddewisir

   

• 14. sefydlu a chynnal amgylchedd ymarfer diogel

  
  14.1 deall yr angen i gynnal eu diogelwch eu hunain a diogelwch eraill, gan gynnwys defnyddwyr y gwasanaeth, gofalwyr a chydweithwyr

  14.2 dangos ymwybyddiaeth o ddeddfwriaeth iechyd a diogelwch berthnasol a chydymffurfio â’r holl weithdrefnau gweithredu a pholisïau lleol

  14.3 gweithio’n ddiogel, gan gynnwys gallu dethol technegau priodol ar gyfer rheoli peryglon a rheoli, lleihau neu ddileu risgiau, mewn modd diogel ac yn unol â deddfwriaeth iechyd a diogelwch

  14.4 dethol cyfarpar diogelu personol (PPE) priodol a’i ddefnyddio’n gywir

  14.5 sefydlu amgylcheddau diogel ar gyfer ymarfer, sy’n rheoli risgiau mewn modd priodol

  Seicolegwyr chwaraeon ac ymarfer yn unig

  14.6 dangos ymwybyddiaeth o’r risgiau corfforol posib sy’n gysylltiedig â chyd-destunau chwaraeon ac ymarfer corff penodol

   

• 15. hyrwyddo iechyd ac atal afiechyd

  
  15.1 deall rôl eu proffesiwn o ran hybu iechyd, addysg iechyd ac atal afiechyd

  15.2 deall sut y gall ffactorau cymdeithasol, economaidd ac amgylcheddol (penderfynyddion iechyd ehangach) ddylanwadu ar iechyd a lles unigolyn

  15.3 grymuso a galluogi unigolion (gan gynnwys defnyddwyr y gwasanaeth a chydweithwyr) i chwarae rhan wrth reoli eu hiechyd eu hunain

  15.4 ymwneud ag iechyd galwedigaethol, gan gynnwys bod yn ymwybodol o anghenion brechu